DUA İLE BAŞLAMA
Tanrı’ya bu pasajı size açması için dua edin. Vaazın amacı, topluluğunuzun Tanrı’nın sözünü işiterek kutsallaşmada büyümesi olduğu için kilisenizinde sizin aracılığınızla sözü öğrenmesi için dua edin.
Kutsal Babamız, çalışmaya yeni başladığımız bu mektubu lütfen bizlere anlayabileceğimiz şekilde aç. Öyle ki Mesih’te yaşamın ne demek olduğunu senden öğrenelim, ve hak etmediğimiz lütfun ışığını kelimelerinin açıklanışında görebilelim. Bu mektup yaşamlarımızı sana adayabilmemiz için yüreklerimizi değiştirsin. İsa Mesih’in adıyla. Amin.
PASAJI OKUMA
Açıklamalı vaazda çalıştığınız kitabın bağlamı (örneğin Koloseliler), o gün vaaz vereceğiniz kısa pasajın üzerinde etkin olduğu için, genel olarak kitabın tamamını iyi anladığınızdan emin olun. Ardındanda vaaz vereceğiniz pasajı (örneğin Koloseliler 1:1-2) bir kaç defa okuyun. İsterseniz ufak notlar tutarak, önemli olayları, kişileri, yerleri işaretleyin.
Kutsal Kitap Yeni Çevirisi
Tanrı’nın isteğiyle Mesih İsa’nın elçisi atanan ben Pavlus ve kardeşimiz Timoteos’tan,
Kolose’de bulunan, Mesih’e ait kutsal ve güvenilir kardeşlere selam!
Babamız Tanrı’dan sizlere lütuf ve esenlik olsun.
Koloseliler 1:1-2
Kitab-ı Mukaddes Çevirisi
ALLAHIN iradesile Mesih İsanın resulü Pavlus ve Timoteos kardeş,
Kolosede olan Mesihte mukaddes ve sadık kardeşlere:
Babamız Allahtan size inayet ve selâmet olsun.
Koloseliler 1:1-2
TEMA VE ANA FİKİR
Pasajınızdaki temaları inceleyin ve nasıl bir vaaz vereceğinizle ilgili düşünün. Bazen pasajların temaları çok net olurken, bazen bir kaç farklı açıdan pasaja göz atabiliriz.
Koloseliler 1:1-2 İçin Muhtemel Temalar
- Elçisel Otorite (Pavlus yetki sahibi bir Elçi olarak bu Koloseliler Kilisesine yazıyor)
- Tanrı’nın Halkı (Kutsal ve güvenilir kardeşler)
- Selamlama (Pavlus önemli bir mesaj vermek için, Kolose Kilisesi ile bir bağ kuruyor)
Temanızı, vaaz vereceğiniz pasajı özetleyebilecek bir ana fikre dönüştürün. Vaazınızı özetleyecek bu cümle, pasaja bakış açımızı açıklamalı, Tanrı’nın yüceliğini işaret etmeli, Mesih’in tamamladığı işinin güzelliğini yansıtmalıdır.
Pavlus’un, kardeş sevgisi ile bağlı olduğu Kolose’deki Tanrı halkı ile bağlantı kuruyor.
PASAJLA BAĞLANTISI OLABİLECEK AYETLERİ OKUYUN
Koloseliler 1:1
Tanrı’nın isteğiyle Mesih İsa’nın elçisi atanan ben Pavlus ve kardeşimiz Timoteos’tan Ahaya’nın her yanındaki bütün kutsallara ve Tanrı’nın Korint’teki kilise sine selam!
2.Korintliler 1:1
Tanrı’nın isteğiyle Mesih İsa’nın elçisi olmaya çağrılan ben Pavlus ve kardeşimiz Sostenis’ten Tanrı’nın Korint’teki kilise sine selam! Mesih İsa’da kutsal kılınmış, kutsal olmaya çağrılmış olan sizlere ve hepimizin Rabbi İsa Mesih’in adını her yerde anan herkese Babamız Tanrı’dan ve Rab İsa Mesih’ten lütuf ve esenlik olsun.
1.Korintliler 1:1-3
İşte bu özleme daha fazla dayanacak halimiz kalmayınca Atina’da yalnız bırakılmaya razı olduk ve Mesih’in Müjdesi’ni yayan Tanrı emektaşı kardeşimiz Timoteos’u yanınıza gönderdik. Bu sıkıntılardan ötürü kimse sarsılmasın diye sizi imanda güçlendirip yüreklendirmesini istedik. Sıkıntılardan geçmek için belirlendiğimizi siz de biliyorsunuz.
1. Selanikliler 3:1-3
Koloseliler 1:2
Tanrı’nın isteğiyle Mesih İsa’nın elçisi atanan ben Pavlus’tan Efes’te bulunan kutsallara, Mesih İsa’ya ait olan sadıklara selam!
Efesliler 1:1
Mesih İsa’nın kulları ben Pavlus ve Timoteos’tan Filipi’deki gözetmenler ve görevlilerle birlikte Mesih İsa’ya ait bütün kutsallara selam!
Filipililer 1:1
Tanrı’nın Roma’da bulunan, kutsal olmaya çağrılan bütün sevdiklerine, Babamız Tanrı’dan ve Rab İsa Mesih’ten size lütuf ve esenlik olsun.
Romalılar 1:7
PASAJLA İLGİLİ NOTLAR
Bu kısımda teknik anlamda çözemediğimiz kısımları incelemeye, önemli notları çıkartmaya, edebi türü anlamaya çalışacağız. Önemli karakterler, olaylar, yerler hakkında incelemeler yaparak notlar tutacağız. Bu notlar ufak tefek fikirler, anımsadığımız hikayeler olabilir.
Mektuba Genel Bakış
Pavlus’un Kolose’deki kardeşlere yazdığı bu eser, 4 bölümlük kısa ama zengin bir mektuptur.
Pavlus Kolose’deki kardeşleri, müjdenin mesajına zarar veren düşünceleri reddederek, Mesih’in yeterliliğine ve üstünlüğüne odanlanan erdemli bir yaşam sürmeye çağırır.
Koloseliler 1:1-2’ye İnceleyelim
Tanrı’nın isteğiyle Mesih İsa’nın elçisi atanan ben Pavlus ve kardeşimiz Timoteos’tan,
Kolose’de bulunan, Mesih’e ait kutsal ve güvenilir kardeşlere selam!
Babamız Tanrı’dan sizlere lütuf ve esenlik olsun.
Koloseliler 1:1-2
Selam… Girişteki bu iki ayet, mektuba giriş yapan bir selamlamadır. Selamlama ilişkilerde iyi niyet ve nezaketi işaret eden çok önemli bir öğedir.
Pavlus, kendisini “Mesih İsa’nın Elçisi” olarak tanıtır. Bu onun açık bir şekilde 12 elçi ile aynı yetkiye sahip olduğunu işaret eder. Bu gerçek, ayete göre Tanrı tarafından onaylanmaktadır. (Tanrı’nın isteğiyle) Elçiler genellikle Mesih’in çağırdığı öğrencilerdir. (Matta 10:1-7, Elçilerin İşleri 1:24-26, Galatyalılar 1:1) Mesih’in dirilişine tanıklık etmişlerdir (Elçilerin İşleri 1:22) Kilisenin kurulmasına ön ayak olmuşlar ve bir çokları Tanrı sözünü yazarak bir sonraki nesillere ulaştırmıştır (1. Korintliler 14:37, 2. Korintliler 13:3, Galatyalılar 1:8-9, 2. Petrus 3:2). İsa Pavlus’a ise kendisini Şam yolunda göstermiştir.
Apostolos kelimesinin anlamı ‘gönderilen’ demektir; ancak en derin düzeyinde, Tanrı’nın temsilcisi olarak hareket etmekle görevlendirilmiş ve yetkilendirilmiş, atanmış bir sözcüyü ifade eder. -Vaughan
Pavlus kimdir? Yahudi, Ferisi… Çok dindar yetiştirilmiş. Tarsus doğumlu ve aileden Roma vatandaşı… İsa’yla karşılaşması Şam yolunda oluyor. Hristiyanlara zulmederken bir hristiyan oluyor. Diğer uluslara müjdeyi iletmesi ile biliniyor. Mesih’in Elçisidir. Belkide Yeni Antlaşma’nın İsa’dan sonra en çok bilinen ikinci karakteridir.
Kardeşimiz Timoteos… Pavlus’un Rab’deki kardeşi, hizmetteki arkadaşı, imandaki oğlu… Listralı, annesi Yahudi, babası Grek. Pavlus’la beraber uzun süre müjdeleme yolculuğunda hizmetini sürdürdü. Bir çok yerde Pavlus hapisteyken, onun tarafında kiliseleri ziyaret gönderildi (1. Kor 4:17, Fil 2:19) Pavlus ve Timoteos çok yakınlar öyley ki, Pavlus’un 6 mektubunda onunda ismi bir yazar gibi geçer. Bu kitapta da öyledir.
Ve kardeşimiz Timoteos: Timoteos, Pavlus’un değerli bir arkadaşıydı ancak o bir elçi değildi. “Timoteos burada selamlamaya katılmış olsa da, bu mektubun oluşturulmasında bir rolü olduğu düşünülmedi. Kendisi elçinin katibi veya yazıcısı olarak kabul edildi. -Clarke
Koloselileri düzenli olarak Pavlus’un bir mektubu olarak tanımlasak da, kitabın içeriği aslında iki yazardan bahseder: Pavlus ve kardeşimiz Timoteos.
-Moo
Timoteos, Pavlus ile aynı anlamda bir elçi değildi çünkü Mesih onu şahsen göreve getirmedi ancak kendisi Pavlus tarafından bir meslektaş olarak seçildi.
-Hoehner
Kolose dönemin Frigya bölgesine dahil olan, Çürüksu (Likus) vadisinde yer alan bir kenttir. Bugün Denizli sınırları içerisinde yer alan Çürüksu vadisinde ayrıca, Laodikya ve Hierapolis’te yer almaktadır. Efes’in yaklaşık 150 km doğusundadır. Kolose Kilisesi Epafras tarafından kurulmuştur. Filimun ve Onisimos’ta Koloselidir. Pavlus’un kişisel olarak Kolose’ye hiç uğramadığı düşünülmektedir (Koloseliler 2:1)
Bir zamanlar önemli bir güce sahip olan şehir, Pavlus’un bu mektubu yazdığı dönemde gücünü kaybetmiştir. Bir çok yazar, Pavlus’un Kolose’ye gönderdiği bu mektubun İ.S. 61 yılında Roma’da hapishanedeyken yazılmış olduğunu düşünülür. Ancak İ.S. 50lerin ortasında Efes’ten gönderildiğinide savunanlar vardır. Popülasyon’un İ.S. 62’de 11000 civarında olduğu söylenmektedir. Tam da bu dönemde (mektup yazıldıktan hemen sonra) Likus vadisinde büyük bir deprem olmuş ve 3 şehiri de yerle bir etmiştir. Tacitus 60larda burada deprem olduğunu söyler. Yinede bölgenin şehirleri zengin oldukları için bu durumu kolay atlatmışlardır. Günümüzde olduğu gibi o dönemde de yün ve kumaş ticareti önemliydi.
Kolose şehri muhtemelen Pavlus’un yazdığı en küçük ve en önemsiz şehirdi.
-Guzik
Mektubun okuyan kitle Kolose Kilisesi’dir, günahtan uzaklaştırılmış ve Mesih’te yaşama çağırılmış bu kişilerden Mesih’e ait kutsal ve güvenilir kardeşler diye söz edilir. Bu kilisenin kurucusu Epafras adında bir imanlıdır (Kol 1:7) ve Pavlus’la Efes’te tanışmıştır.
Pavlus’un mektubu, Kolose’deki bir grup inanana yazılmıştır. Pavlus onlara üç bölümden oluşan bir kimlik verir. Önce onlara Kutsal olduklarını söylüyor. Bu, Koloseli inananların hatta tüm inananların Tanrı tarafından ve Tanrı için “ayırıldıkları” anlamına gelir. Sonra Pavlus, Koloseli inananların güvenilir olduğundan söz eder. Mektubun ilerleyen kısımlarında yaptığı gibi Pavlus, Koloseli inananları müjdeye olan kararlı bağlılıklarından dolayı övüyor. Son olarak, Koloselilerin kardeşleri olduğunu söylüyor. Geçmişleri, ırkları veya tamamen insani düşüncelerindeki farklılıklara rağmen tek bir ruhsal aile. -Anders
Lütuf ve Esenlik, Pavlus’un 13 mektubununda girişinde bulunur. Lütuf, bir tür Yunan selamlama biçimiyken, esenlik daha çok Yahudi geleneklerinde kullanılırdı.
Pavlus’un lütuf ve esenlik dilediği selamlaması, birinci yüzyılda diğer inananlara “merhaba” demenin standart yoluydu. Pavlus’un arzusu, Koloselilerin Tanrı’nın iyi armağanları olan bu iki bereketi takdir edip onlara sahip çıkmalarıdır.
-Anders
VAAZI GÜÇLENDİRECEK ALINTILAR VE HİKAYELER
Teologlardan Alıntılar
Lütuf, Pavlus için anahtar bir teolojik kavramdır. Tanrı’nın yeni antlaşma halkının temel bir özelliğini açıklar: statülerinin nihayetinde Tanrı’nın onlar adına yaptığı hak edilmeyen müdahelesine bağlı olduğunu ifade eder.
-Moo
Sadece burada ve Efesliler 1:1’de sadık olarak adlandırılan bütün bir kilise vardır, belki de bunun nedeni Pavlus’un onların Mesih’e sadık kaldıklarını, düzeltilmeye değil ancak uyarılmaya ve teşvik edilmeye ihtiyaç duyduklarını gördüğü içindir.
-Moo
Bu Hristiyan topluluğun ayırt edici özelliği, Mesih’e sadık ve güvenilir olmalarıdır.
-Hoehner
Bu mektubun yazıldığı tarihten kısa bir süre sonra, bu şehir bir depremle yok oldu, bu konuda Eusebious’un tanıklığına sahibiz.
-Clarke
Lütuf, Mesih’in kurtaran işinde kesin olarak gösterilen, Tanrı’nın erkeklere ve kadınlara karşı sunduğu koşulsuz iyi niyetidir.
-Bruce
Kitap, yasacı ve Yahudi geçmişe sahip olan bir Gnostik sapkınlığı ele alıyor.
-Adams
İsa Mesih tarafından kurulan kilise, tüm üyelerin Tanrı’nın çocukları ve birbirlerinin kardeşleri olduğunu ifade eden bir “Tanrı ailesi” olduğu görüşüne sahibiz.
-Lange
İman aracılığıyla Tanrı ile paydaşlık yapmak bizi azizler yapar, birbirimizle paydaşlık ise Mesih’te kardeşler yapar.
-Rieger
Elçi Pavlus’un hapsedilmesi, Kilise’ye o çağda yaşayan zengin inananlarının yaptığından daha yararlı oldu.
-Exell
Likus Vadisi’ndeki Kolose Kenti’nden gelen Epafras adındaki bir adam muhtemelen bu dönemin başlarında Mesih’e iman etti. Çok emek veren (4:13, hiç şüphesiz 1.Korintliler 15:10’un yazarına çekeci bulduğu bir gerçek) biri olan Epafras görünüşe göre kısa sürede Mesih’in olgun bir hizmetlisi haline geldi (4:12) ve Pavlus tarafından değerli emektaşlarından biri olarak görüldü (1:7). Kendi halkına müjdeci olma ayrıcalığına erişen imanlıydı.
-Lucas
“Kolose sapkın inancının” doğası Lightfoot’un Koloseliler üzerine yazdığı harika yorumdan bu yana (1875) yüzyıldan fazladır tartışılmaktadır. Ancak Koloseli Hristiyanlar’ın ve yakın komşularının esenliğini ve istikrarını tehdit eden “sahte öğretinin” ne olduğu hâlâ kesin olarak bilinmez. Yakın bir zamanda çıkan ilgi çekici makalesinde Cambridge’den Dr. M.D. Hooker , Koloseli Hristiyanlar’ın imanının sahte öğretmenlerin saldırısı altında olduğuna dair neredeyse evrensel olan düşünceye meydan okumuştur. Daha ihtiyatlı bir yaklaşım benimseyerek Kolose topluluğunda bu türden sapkın inancı yayanların olmadığını öne sürer. Galatyalılar’ın aksine Kolose kilisesinin acıklı bir hataya düştüğünü gösteren hiçbir kanıt olmadığına işaret eder. Ayrıca Mesih’le ilgili sahte bir öğretinin varlığına dair bir kanıt da yoktur. Dr. Hooker, bu durumun daha olası bir açıklaması olarak genç imanlıların “putperest ve Yahudi komşularının inanç ve uygulamalarına uyum sağlamaları için” dışsal baskı altında olduklarını öne sürer. Pavlus’un Mesih’in yaratılış ve kurtuluş bağlamındaki eşsizliğini ve üstünlüğünü vurgulaması, bu nedenle kurtuluşlarının tamamlanması için Mesih dışında bir şeye bakmalarına gerek olmadığının hatırlatması olarak görülmelidir.
-Lucas
Hikayeler
Tibet’te Selamlama
Yüksek, gizemli dağ ülkesi olan Tibet’te insanların birbirlerini selamlamak için bize çok garip görünen bir gelenekleri vardır. İki kişi birbirini selamladığında yaklaşıp eğilirler, ellerini açık bir şekilde diğerine uzatırlar yani silahları olmadığını ve dostça davranmak istediklerini gösterirler sonra dillerini çıkarırlar ki bu da ağızlarında diğer kişi için kötü sözler taşımadıkları anlamına gelir.
-Evangelistic Illustration
Yüksek Lisans Öğrencileri
American Educational Research Association yönetici sekreteri Gus Buswell, bu hikayeyi Chicago Üniversitesi’nde eski bir profesör olan Mortimer Adler’den aktarıyor. “Eğer bir sınıfa girersem ve “Günaydın” dediğimde öğrencilerim “Günaydın” diye cevap verirse, onların üniversite öğrencisi olduklarını anlarım. Ama not defterlerini çıkarıp verdiğim selamlamayı yazarlarsa, onların yüksek lisans öğrencisi olduklarını bilirim.
-National Education Association
Özgürce Selam
Moskova’da demir perdenin ardında yaşayan insanlar arasında dikkatlice dolaşan yüzlerce hikayeye konu olmuş Rabinovitch adında efsanevi bir karakterin olduğu bildirildi. Bu hikayelerin birinde Rabinovitch, Avrupa’yı gezmek için Moskova’dan ayrılır. Arka arkaya ziyaret ettiği on şehirden şu yazıların bulunduğu karpostallar gönderir: “Özgür Varşova’dan selamlar”; “Özgür bir Budapeşte’den selamlar”. Sonunda demir perdenin dışında kalan Paris’e varır ve son kart kalemle yazılmış bir notla gelir: “Özgür bir Rabinovitch’ten selamlar!”
-Gospel Herald